Kocanki piaskowe to wieloletnie rośliny o charakterystycznych żółtych kwiatach. Występują powszechnie w wielu krajach Europy, oraz na Syberii. Można je z powodzeniem uprawiać w przydomowych ogródkach. Jak sama nazwa wskazuje, do prawidłowego wzrostu wymaga ubogiej, piaszczystej gleby. Od 1983 roku są pod częściową ochroną gatunkową.
Surowce lecznicze
Do celów leczniczych zbieramy kwiaty kocanki. Zachowują one swój kształt i kolor jeszcze długo po wysuszeniu.
Związki czynne
Kocanki są źródłem flawonoidów, chalkonu, luteoliny, kwercytyny, kwasów fenolowych, garbników, fitosteroli, hydroksykumaryny, olejku eterycznego, barwników i trójterpenów
Działanie i zastosowanie
Składniki czynne zawarte w kocankach działają antyseptycznie, przeciwzapalnie, rozkurczowo, żółciopędnie, oraz chronią miąższ wątroby. Wyciągi z kocanki zmniejszają napięcie mięśni gładkich jelit, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, łagodzą stan zapalny błony śluzowej żołądka, oraz maja słabe działanie moczopędne.
Kocanki przede wszystkim stosuje się przy lekkim, przewlekłym uszkodzeniu miąższu wątroby, niedostatecznym wytwarzaniu żółci, stanach zapalnych i skurczowych dróg żółciowych, w kamicy żółciowej oraz pomocniczo po operacji dróg żółciowych.
Ze względu na działanie antyseptyczne i przeciwzapalne kocanki są skuteczne w leczeniu chorób układu oddechowego (zakażenia, stany zapalne) oraz pomocniczo w kaszlu, alergii, chrypce i bólu gardła.
Wyciągi olejowe z kocanki (na oleju lnianym lub z pierwszego tłoczenia) nadają się do pielęgnacji skóry suchej, podrażnionej, skłonnej do alergii. Działają nawilżająco, ochronnie i przeciwzmarszczkowo.
Przetwory
Odwar z kocanki
2-3 łyżki kwiatów zalać 2 szklankami ciepłej wody. Ogrzewać do wrzenia i gotować na wolnym ogniu pod przykryciem 5 minut. Odstawić na 10 minut i przecedzić. Pić 0,5 szklanki 2-3 razy dziennie przed jedzeniem.
Zioła w kamicy żółciowej
|Zmieszać:
- 50 g kwiatów kocanki
- 30 g liści mięty
- 20 g ziela dziurawca
- 20 g kłączy tataraku
- 10 g ziela piołunu
Wsypać do termosu 2,5 łyżki mieszanki i zalać 2 szklankami wrzącej wody. Odstawić na 1 godzinę, przecedzić. Wypić w 2-3 porcjach między posiłkami.
Żródło: „Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie” A. Ożarowski, W. Jaroniewski; „Medycyna dawna i współczesna” dr H. Różański